Obecna PDC powstała w kręgu działaczy Partii Konserwatywnej i księży pracujących nad upowszechnieniem doktryny społecznej Kościoła. Za względu na powiązania konserwatystów z dawną oligarchiczną republika parlamentarną w szeregach tej partii i wśród sympatyzujących z nią księży, zwłaszcza jezuitów, na pograniczu partii odrodziły się grupy w większości młodzieżowe, które w późniejszych latach pod hasłami katolicyzmu społecznego przeciwstawiły się konserwatyzmowi. Wśród tych grup trzeba wymienić:
1. Grupy nie wywodzące się z Akcji Katolickiej: Dom Ludu, Akcja Społeczna, Liga Społeczna, Partia Ludowa, Grupa German (posługująca się symbolem sierpa, młota i krzyża), Partia Korporacyjno-Ludowa, Partia Społeczno-Syndykalistyczna. Ostatnie z tych organizacji nie były już wyłącznie kółkami studenckimi i powstały po upadku dyktatury gen. Ibaneza, deklarując poparcie dla republiki socjalistycznej w czerwcu 1932 r.
2. Grupy które powstały w ramach lub za pomocą Akcji Katolickiej: Spotkania Poniedziałkowe, Stowarzyszenie Narodowe Studentów Katolickich (ANEC), zrzeszające głównie studentów Uniwersytetu Katolickiego w Santiago, Zgromadzenie Propagandy Konserwatywnej, Ruch studentów Konserwatywnych, oraz grupa Odnowa działająca także w Uniwersytecie Chilijskim. Z członków wszystkich tych grup powstała organizacja - Młodzież Konserwatywna nazwana od 1936 r. Falangą Narodowa (FN). Działacze PDC uważają, że nie ma żadnego związku z hiszpańska Falangą Jose Manuela Primo de Rivery.
Istnieją jednak związki ideologiczne nowej organizacji z ruchem Primo de Rivery i z CEDA Gila Roblesa. Ideologia nowej organizacji jest antyliberalna, pozostaje pod wpływami korporacjonizmu i koncepcji społeczeństwa organicznego.
[...]
Pomimo starannie pokreślonej linii "trzeciej siły", nowa partia wchodzi w porozumienia z partiami Frontu Ludowego, zwłaszcza w okresie przewodniczenia Leightona, współpracując w przygotowaniu ustaw socjalnych. Wzmacnia to w Falandze wpływy mniejszościowej grupy działaczy pochodzących spoza Akcji Katolickiej. Od tamtego czasu w Falandze Narodowej zaznaczają się dwie tendencje: "socjalistów chrześcijańskich", którzy większy nacisk kładą na zwiększenie w Falandze udziału grup robotniczych oraz "tercerystów".
Ta ostatnia grupa wywiera znacznie większy wpływ, zwłaszcza na kształtowanie programu partii. W punktach fundamentalnych programu FN czytamy zatem: "Falanga chce, aby rzadcy rządzili i rządzeni byli posłuszni, aby sprawiedliwość społeczna stała się rzeczywistością , aby skończyły się oszustwa z podwyższanie płac, aby skończyło się politykierstwo, tak że każdy Chilijczyk zajmie miejsce odpowiadające jego zasługą, zdolnością i zawodowi, aby rozwinęło się na wielką skalę budownictwo mieszkań dla ludu, a nie dla podziału między przyjaciół i kamaryle, aby administracja publiczna została zorganizowana w celu wyrzucenia złodziei i pozostawienia w niej ludzi odpowiednich, aby komunizm zniknął z terytorium narodowego w następstwie głębokiego przekonania obywateli o jego zdradzie wobec Chile, jego instytucji republikańskich i jego ludu".
Wzrastający udział pracowników najemnych w Falandze, uczestnictwo jej działaczy w Zjednoczonej Centrali Związków Zawodowych CTCh) powoduje przesuwanie się stanowiska politycznego partii "na lewo". Bierz ona udział w rządzie prezydenta Riosa w 1942 r. Na IV Kongresie Falangi w 1946 r. kierownictwo występuje z programem zgodnym z polityką Frontu Ludowego: zwiększenia produkcji narodowej, stabilności monetarnej, poprawy warunków życia klasy robotniczej, zwiększenie akumulacji w skali kraju.
[...]
Wzrastająca heterogeniczność składu społecznego członków partii prowadzi do powstania po raz pierwszy trzech frakcji wewnętrznych. Na I kongresie Partii Chrześcijańskiej-Demokratycznej w 1959 r. zaprezentowane zostały stanowiska trzech grup, które po 1964 r. określa się mianem "rebelde" - zbuntowani, terceryści - zwolennicy polityki powiązania się z innymi partiami i koalicjami oraz oficjaliści - obejmujący działaczy skupiających wokół Freia i zwolenników porozumienia się z partiami prawicowymi.
[...]
Biorąc pod uwagę stanowiska polityczne w kręgu kierowniczych działaczy rządu i PDC, wyróżnione zostały trzy grupy: "rebelde", terceryści oraz oficjaliści. Działacze grupy "rebelde" stanowili konsekwentną lewicę partyjną. Stanowisko ich wyróżniało się tym, że charakterystyczny dla koncepcji PDC system społeczny "komunitaryzmu" uznawali za formę socjalizmu i w związku z czym dążyli do definitywnego samookreślenia się PDC jako partii lewicowej zagwarantowanego udziałem znacznej liczby kierownictwa. Byli oni również zwolennikami trwałej polityki porozumiewania z partiami robotniczymi. W 1967 roku w skład grupy "rebelde" wchodziło 17 spośród 83 deputowanych oraz 1 senator(z ogólnej liczby12). Do grupy tej należeli zazwyczaj ludzie średniego pokolenia wywodzący się przede wszystkim z dawnej Falangi Narodowej. Są w śród nich prawie wszyscy, chociaż bardzo nieliczni, deputowani pochodzenia robotniczego i chłopskiego. Pozostali wywodzą się z warstwy urzędniczej oraz drobnomieszczaństwa. W przeszłości deputowani ci, o ile można to stwierdzić, nie wchodzili w żadne kontakty z organizacjami klerykalnymi. W całej partii członków tej partii członków tej frakcji znaleźć można było przede wszystkim w departamencie chłopskim i związkowym, a szczególnie wśród młodzieży Chrześcijańsko -Demokratycznej. W tej ostatniej organizacji grupa "rebelde" stanowiła grupę dominującą bez przerwy od początku1967 do 1971 r. Lewica PDC na ogół nie zajmowała żadnych kierowniczych stanowisk w administracji chadeckiej z wyjątkiem administracji rolnej, głównie Instytutu Rolno-Hodowlanego (INDAP), gdzie korzysta z pomocy ochrony tercerystów. Ponadto w grupie "rebelde" znajdowała się część działaczy pochodzenia drobnomieszczańskiego albo deklasujący się w średniej burżuazji wiejskiej (Werner, Hurtado) stojących na stanowisku lewicowego ekstremizmu, konieczności rewolucji zbrojnej, samookreślenia partii jako awangardowej elity rewolucyjnej. Warto wskazać tu szczególnie ruch 11 Marca nazwany tak dla upamiętnienia krwawej represji strajku Kopalni Miedzi El Salvador 11 marca 1966 r. Ruch ten prowadził agitację w ramach PDC działając w ukryciu.
Działacze stojący na stanowisku terceryzmu byli zwolennikami polityki niezależnej i konsekwentnego poszukiwania "trzeciej drogi". Właśnie w ich kręgu pojawiła się po raz pierwszy koncepcja "niekapitalistycznej drogi rozwoju" pomyślanej jako określona forma ustroju pośredniego. Terceryści liczyli w składzie 7 członków, a tzw. neutraliści 11. W senacie zbliżone do nich stanowisko zajmował R. Fuentealba. W grupie tej byli również dawni falangiści oraz młodzież określająca się jako Młoda Ojczyzna. Terceryści pochodzili z burżuazji rządów Freia zajmowali ważne stanowiska w administracji państwowej: kierownictwo w Komisji Planowania ,Ministerstwie Ekonomii, większość stanowisk w instytucjach organizujących reformę rolną - INDAP i CORA i in. Jest to szczególnie wyraźne w okresie , kiedy Frei realizował reformistyczny program rozwoju gospodarczego i stabilizacji gospodarki. Do tercerystów należeli w szczególności ekonomiści z Uniwersytetu Chilijskiego i z Komisji Ekonomicznej z ONZ, którzy ten program przygotowali: Ahumada, Pinto, Sunkel, oraz twórcy reformy rolnej - Chonchol, a początkowo Trivielli ora Moreno.
Po zmianie polityki rządu w tej grupie nastąpiła polaryzacja: część tercerystów przyłączyła cię do MAPU, inni odeszli z PDC w 1971 r. jako Lewica Chrześcijańska, pozostali dołączyli się do oficjalistów.
[...]
Trzecia, najmniejsza partia robotnicza Chile - Ruch Zjednoczonej Akcji Ludowej (MAPU) powstałą w maju 1969 r. w wyniku rozłamu wywołanego w Partii Chrześcijańsko-Demokratycznej przez działaczy frakcji "rebelde", po odrzuceniu nieznaczną większością głosów przez Zgromadzenie Krajowe PDC wniosku s sprawie wejścia PDC w skład bloku wyborczego partii robotniczych i ludowych. Od 1966 r. uzyskana przez nich znaczna autonomia w łonie PDC, wysiłek poświęcony analizie uwarunkowań społecznych niepowodzenia polityki "rewolucji w wolności" doprowadziły nie tylko do powstania koncepcji "niekapitalistycznej drogi rozwoju", lecz również do zbliżenia się do partii robotniczych.
Z Partii Chrześcijańsko-Demokratycznej odeszli wszyscy działacze departamentu chłopskiego, większość z departamentu związkowego władz centralnych oraz prawie cała organizacja młodzieżowa z trzema ostatnimi przewodniczącymi na czele. W pierwszym okresie młodzież, a zwłaszcza studenci stanowili większość nowej partii (około 90%). Po zastąpieniu J. Chochola przez R. Ambroisa na stanowisku sekretarza generalnego, a zwłaszcza po przejściu działaczy nadających MAPU charakter lewicy chrześcijańskiej do partii, która pod taką nazwą (Lewica Chrześcijańska - IC) powstała w 1971 r. po drugim rozłamie w PDC, dominuje baza chłopska i robotnicza w MAPU oraz przeważają wpływy działaczy studenckich - marksistów.
MAPU samookreśla się w drugiej połowie 1971 r. jako partia robotnicza i marksistowsko-leninowska. Zgodnie z charakterystyką partii opublikowaną przez młodego przywódcę MAPU, Ambrosia76, uzyskała ona możliwości rozwojowe dzięki utracie kontroli przez PDC nad częścią zorganizowanych i zmobilizowanych przez nią robotników, zwłaszcza rolnych, postępującej proletaryzacji drobnomieszczaństwa oraz kryzysowi koncepcji "partyzanckich" wśród młodej drobnomieszczańskiej inteligencji. Tak więc MAPU uzyskało również wpływ wśród robotników przemysłów nowych i drobnych, wśród techników i pracujących najemnie inteligentów, a wreszcie wśród robotników wiernych katolicyzmowi.
W latach 1970-1973 była to jedyna spośród małych partii, która zdołała zakorzenić się w ruchu chłopskim (Konfederacja Jedność Robotniczo-Chłopska) oraz w CUT (4,7% głosów w 1972 r., przed Partią Radykalną). MAPU odegrała wybitną rolę w ukonstytuowaniu Jedności Ludowej, usankcjonowaniu w niej kierownictwa partii robotniczych i do początków 1972 r. zajmowała stanowisko polityczne bardzo bliskie komunistom, podkreślając znaczenie elementów demokratycznych programu Jedności Ludowej jako środka trwałego rozszerzenia bazy społecznej Ruchu .
[...]
Inny nurt w zbiorowości organizacji skrajnej lewicy stanowili lewicowi chrześcijanie: luźne organizacje o charakterze zbuntowanych "gmin chrześcijańskich". Młody kościół (Iglesia Joven) w Santiago oraz Kościół Ludu (Iglesia del Pueblo) w Valparaiso, a także kadrowa i konspirująca się quasi-partia polityczna (Ruch Camilo Torres nazywany imieniem księdza partyzanta Kolumbijskiego).
Powstały w latach 1967-1969 i zrzeszały przede wszystkim byłych członków Młodzieży Chrześcijańsko-Demokratycznej stanowiących tę samą nieliczną grupę zbuntowanej studenckiej młodzieży drobnomieszczańskiej i byłych kleryków. Opowiadały się one za udziałem chrześcijan w rewolucji socjalistycznej, uzasadnionym przez powinność etyczną, przy czym ich wizja socjalizmu była oparta na skrajnie idealistycznych przesłankach i silnie anarchizująca. Wobec Rządu Ludowego deklarowały politykę krytycznego poparcia, zbliżając się potem do Lewicy Chrześcijańskiej (1972 r.) i MIR. Powinność te prowadzono dedukcyjnie z przesłanek "Obowiązkiem każdego chrześcijanina jest być rewolucjonistą" (C. Torres) oraz "Obowiązkiem każdego rewolucjonisty jest robić rewolucję" (Druga Deklaracja Hawańska). Grupy te, podobnie jak cała skrajna lewica sprawiają wrażenie, że z całej Deklaracji Hawańskiej zapamiętały, tylko to jedno zadnie, które przecież w jej tekście jest komponentą konkretnej analizy rzeczywistości społeczno-ekonomicznej Ameryki Łacińskiej.
0 komentarze:
Prześlij komentarz