Partia Chrześcijańsko-Demokratyczna (Partido Democrata Cristiano - PDC) jest jedną z młodszych partii Boliwii. Po raz pierwszy działacze polityczni kraju o chrześcijańskiej motywacji ideologicznej, zorganizowali się już na początku lat pięćdziesiątych. Nowopowstałe ugrupowanie przyjęło wtedy formalną nazwę Partii Socjaldemokratycznej - Partido Social Democrato (PSD). Partia ta była jednak zbyt słaba, zarówno ze względu na bazę społeczną jak i program. Brak wyraźnie postępowych akcentów w programie i działalności partii, profaszystowskie sympatie i słabość organizacyjna, doprowadziły do zaostrzenia sprzeczności wśród jej działaczy. Sprzeczności te z całą mocą ujawniły się w okresie przemian rewolucyjnych lat 1952-1953. Ich rezultatem był faktyczny rozpad partii. Najbardziej dynamiczni jej członkowie doprowadzili jednak już na początku 1954 roku do reaktywacji partii, ale pod zmienioną nazwą - Partii Społeczno-Chrześcijańskiej (Partido Social Cristiano - PSC). Partia, stosunkowo nieliczna, ze względu na słabość burżuazji narodowej w tym kraju, której interesy wyrażała przed wszystkim, była konglomeratem różnych sił społecznych. Na jej czele stanął profesor uniwersytetu w La Paz Remo di Natale. Głównymi hasłami programowymi z jakimi partia wyszła do społeczeństwa były hasła solidarnościowe i korporacyjne. Odrzucając kapitalizm i socjalizm głoszono teorię terceryzmu - trzeciej drogi - w rezultacie której miało powstać społeczeństwo oparte na komunach składających się z przedsiębiorców i robotników, rządzącymi się demokratycznymi zasadami spółdzielni produkcyjnych. Program ten okazał się jednak zbyt mało atrakcyjny dla ruchu robotniczego. Niektóre jego hasła znalazły poparcie u części inteligencji, studentów, chłopstwa i drobnej burżuazji miejscowej.
Partia ta pozostawała przez cały czas swej działalności w opozycji do rządów (MNR). Po przewrocie państwowym Parientosa Ortuno w 1964 roku oraz pod wpływem chadecji chilijskiej zjazd partii zmienił jej nazwę na - Partido Democrata Cristiano (PDC). Chodziło jednak nie tylko o zmianę nazwy, ale i o wypracowanie nowego programu, który będąc w swej istocie reformistyczno-nacjonalistycznym pozwolił określić go jako punkt zwrotu na lewo boliwijskiej chadecji. Okazało się, że zwrot ten był pozorny. W partii starły się rzeczywiście trendy radykalno-reformistyczny i prawicowy. Ujawniło się to jednak dopiero w okresie rządów Ovando Candii i Torresa Gonzalesa. Na tle stosunku partii do przemian gospodarczo-politycznych zainicjowanych przez te rządy, doszło w niej do rozłamu. W maju 1970 roku z partii wyszło lewe skrzydło, które przyjęło nazwę Rewolucyjna Partia Chrześcijańsko-Demokratyczna (PDCR). W lipcu tegoż roku przywódcy PDCR odrzucili koncepcję terceryzmu. Uznając się za chrześcijańskich rewolucjonistów rozpoczęli aktywne działania partyzanckie. Ten heroiczny zryw zakończył się tragicznie, gdyż zapłaciło za niego najwyższą cenę - życie, ponad 70 partyzantów, pozostali zaś bądź weszli w skład MIR, bądź znaleźli się na wygnaniu, jeszcze inni zaniechali działalności. Walka nie poszła jednak na marne. W dużym stopniu właśnie dzięki temu radykalizmowi lewego skrzydła nastąpiło dalsze precyzowanie programu partii PDC w kierunku reformizmu nacjonalistycznego. Krytycyzm w stosunku do rządów Banzera Suareza oraz zwrot w kierunku radykalno-reformistycznego nacjonalizmu, pozwoliły PDC zbliżyć się do innych partii lewicowych. W sumie jednak PDC pozostała nadal partią o wpływach ograniczonych głównie do wąskiego grona elity intelektualnej, studentów i bardzo ograniczonej bazy proletariackiej.
Na podst.: W. Czyżowicz, Republika Boliwijska
0 komentarze:
Prześlij komentarz